De Struisvogelindustrie
Lees deel 7 van Bericht uit Zuid-Afrika.
Een van de leukste modellen die ik ooit heb mogen fotograferen moeten wel de Zuid-Afrikaanse struisvogels zijn. Het stadje Oudtshoorn in Zuid-Afrika staat wereldwijd bekend om haar struisvogelboerderijen, waar struisvogels gefokt worden voor verschillende doeleinden. Ik reisde af naar de andere kant van Zuid-Afrika. Naar Oudtshoorn in West-Kaap.
Ik had een afspraak met Kobus Elsenburg van de Ostrich Breeding Society. Hij hielp mij heel goed verder met informatie en met contactgegevens van struisvogelboeren in de omgeving.
Elk jaar reizen zo’n 60.000 toeristen af naar Oudtshoorn om een struisvogelboerderij te bezoeken. Behalve een rondleiding op de boerderij en een lunch in het restaurant kunnen toeristen ook een struisvogelrace houden of op een struisvogelei staan. En dat is waar de meningen over verschillen. Het staan op een struisvogelei is geen probleem; een struisvogelei kan een gewicht van maar liefst 200 kilo houden! Dierenorganisaties hebben echter wél een probleem met de struisvogelraces; dat vinden zij dierenmishandeling en zij voeren al jaren actie voor een verbod op de races voor toerisme. De boerderijen zien er daarentegen geen kwaad in. Er zijn immers regels opgesteld; zo kunnen mensen die zwaarder zijn dan 80 kilo niet op een struisvogel zitten en als het erg warm is, worden de races afgelast. Maar in het hoogseizoen worden er zo’n 15 struisvogelraces (met verschillende struisvogels) op een boerderij gehouden.
De struisvogelindustrie is zo gunstig voor boeren omdat de dieren ons zoveel verschillende producten opleveren. Struisvogels worden gefokt voor hun veren, leer, vlees, eieren en voor toerisme. Zuid-Afrika is de grootste producent van struisvogelvlees en omdat het vetarm vlees is, wordt het steeds populairder – zowel binnen als buiten Zuid-Afrika.
Van de eieren kunnen gigantische omeletten gemaakt worden, wat een hele maaltijd op zichzelf is. Struisvogeleieren wegen maar liefst anderhalve kilo. Op de eierschalen worden sierlijke, kleurrijke patronen geschilderd, waarna ze ter decoratie worden verkocht, bijvoorbeeld als lampenkap. Voorheen werden de eierschalen met de hand beschilderd; tegenwoordig is de kwantiteit belangrijker en wordt dit machinaal gedaan.
Van het struisvogelleer worden tassen, portemonnees, telefoonhoesjes en schoenen gemaakt. Ook de veren worden gebruikt voor decoraties, bijvoorbeeld in sjaals en boa’s. Ook worden de veren gebruikt als stoffer in het huishouden. Het struisvogelleer, met haar kenmerkende donkere spikkels, wordt steeds populairder in de internationale mode.
De boeren zijn veel met hun dieren bezig, want struisvogels zijn behoorlijk ‘high maintenance’. Dat zijn ze al van jongs af aan. De struisvogeleieren moeten onder een warmtelamp warm gehouden worden, en dat moet voortdurend gecontroleerd worden – zeker omdat stroomuitval in Zuid-Afrika geen rariteit is. En als de struisvogels eenmaal uit hun ei zijn gekomen, moeten ze zelfs nog meer in de gaten gehouden worden. Struisvogelkuikens zijn erg onhandig en eten alles wat ze zien en kunnen daardoor stikken. Volwassen struisvogels moeten ook voortdurend gecontroleerd worden, want het alles opeten verleren ze niet; bovendien zijn struisvogels vatbaar voor ziekten.
De concurrentie is groot onder de struisvogelboerderijen en daardoor moet de kwaliteit niet onderdoen voor die van de rivalen. Veren, eieren, leer en vlees worden nauwkeurig geselecteerd en alleen het beste wordt gebruikt voor consumptie. Ook de slachthuizen moeten aan de strenge eisen van de struisvogelindustrie voldoen, zeker als het vlees naar de EU geëxporteerd wordt, vanwege de regelgeving.
Heel Oudtshoorn is gekenmerkt door de struisvogelindustrie. Er zijn een aantal gigantische boerderijen die duizenden struisvogels hebben, maar in het stadje zijn ook een aantal huishoudens te vinden die een stuk of vijf struisvogels in de tuin houden om mee te profiteren van de struisvogelindustrie in Oudtshoorn. Dit contrast vond ik ook belangrijk om te laten zien. Er is niet veel werkgelegenheid in en nabij Oudthoorn, en de werknemers zijn blij dat ze voor een struisvogelboerderij werken. Ze lieten vol trots zien hoe ze hun werk deden en vertelden verhalen over de struisvogels.
Een dreiging die voor alle struisvogelhouders geldt, is die van de vogelgriep. De laatste uitbraak is gelukkig alweer enige tijd geleden, en alle struisvogels moeten hiervoor ingeënt worden; maar de angst voor een uitbraak is altijd aanwezig.
Met deze reportage wilde ik de gehele struisvogelindustrie in beeld brengen, van het begin tot het eindproces, met alle voor-en nadelen belicht. Deze reportage zal altijd bijzonder voor mij blijven; de uren waarin ik tussen de nieuwsgierige struisvogels in het gras zat, de varieteit van de documentaire en het omstreden onderwerp van de struisvogelindustrie dat Oudtshoorn definieert.
Lees hier de eerdere blogs van Frank:
Bericht uit Zuid-Afrika #1: Water’s Edge
Bericht uit Zuid-Afrika #2: Nyaope
Bericht uit Zuid-Afrika #3: Criminaliteit
Bericht uit Zuid-Afrika #4: Informal settlements
Bericht uit Zuid-Afrika #5: De nationale verkiezingen in Zuid-Afrika
Bericht uit Zuid-Afrika #6: Gay Pride in Zuid-Afrika
