Bericht uit Zuid-Afrika #3

Frank Trimbos woont en werkt in Johannesburg, Zuid-Afrika. Hij werkt als fotograaf onder andere voor een lokale krant. In 2019 bemant hij voor een jaar onze post van buitenlandcorrespondent. Tekst en foto's: Frank Trimbos

0
Frank Trimbos
Een billboard in downtown Johannesburg met daarop de grootste fastfood keten van het land. KFC heeft meer dan 842 restaurants in Zuid Afrika, en laten McDonalds ver achter zich met 225 restaurants.

Al zolang ik in Johannesburg woon, ben ik geïnteresseerd in de levendige binnenstad van Johannesburg. Het zogeheten CBD (Central Business District) was de binnenstad. Dit was letterlijk het middelpunt van economie en handel, met name sinds de vondst van goud in en rondom Johannesburg. Inmiddels is er veel veranderd. Van een bruisend handelscentrum is niet veel meer over, maar het centrum heeft haar karakter nooit verloren. Het heeft een eigen identiteit vol avontuur en vindingrijkheid.

Frank Trimbos
De gebouwen in downtown Johannesburg stammen nog uit de tijd van de Apartheid periode. Ondanks dat gebouwen veelal verwaarloosd zijn, worden veel units nog steeds bewoond, zoals hier op Harisson street. De begane verdiepingen zijn nu omgebouwd tot winkels en kleine bedrijven.

Criminaliteit

Helaas is de laatste jaren de gewelddadige criminaliteit zo drastisch toegenomen, dat grote bedrijven die hier voorheen te vinden waren, hun hoofdkantoren hebben verplaatst naar buitenwijken van de stad. Dit leidde tot een grotere stijging in armoede, criminaliteit en illegale praktijken; waaronder drugsgebruik, georganiseerde roversbendes die toeslaan op zowel bedrijven als individuen. En huisbazen die teveel mensen in hun flatgebouwen laten wonen – veelal illegalen uit andere Afrikaanse landen – waardoor de flats overvol raken en gevaarlijke situaties en elektriciteitsuitval ontstaan.

Door de toegenomen criminaliteit is het haast niet meer mogelijk om over straat te gaan. Toeristen zien de binnenstad van Johannesburg meestal vanuit een bus, aangezien het sterk afgeraden wordt om te voet op pad te gaan.

Frank Trimbos
Schoolkinderen steken snel over terwijl autobanden in brand worden gestoken op Andersonstreet. Vanwege een protest tegen de gemeente is de weg geblokkeerd met brandende autobanden. De spanningen lopen snel hoog op. Ondanks dat kinderen in de stad regelmatig deze protesten meemaken, vinden ze het nog steeds spannend om te kijken of zelfs mee te doen.
Frank Trimbos
Een protest in downtown Johannesburg is bijna ten einde en de zakenmensen die bij de banken werken komen voorzichtig weer naar buiten. Voordat ze naar huis gaan, maken ze snel een foto van de ravage.

Karakter

Ondanks de criminaliteit en de verpaupering hebben de binnenwijken een karakter dat mij erg aanspreekt. Het is uniek en vindingrijk; mensen vinden manieren om handel te drijven die ik nergens anders nog ben tegen gekomen. Ze vinden een innovatieve weg om geld te verdienen en stoppen niet na de eerste tegenslag. De binnenstad van Johannesburg is dan misschien niet meer de centrale handelspost van Zuid-Afrika, maar de handelsgeest en de innovatiedrang zijn zeker niet verloren gegaan.

Ook is de vastberadenheid hier nog duidelijk merkbaar. Het centrum van Johannesburg heeft zoveel verloren: handel, grote bedrijven, fijne en veilige woonruimte, aanzien en status, maar het heeft nooit opgegeven. Kleine, nieuwe bedrijfjes vinden langzaamaan hun weg terug naar de binnenstad, wat bijdraagt aan het karakter van de binnenwijken. De levendige en unieke sfeer trekt ook het artistieke leven aan. Kunstenaars en kleinschalige galerieën nemen hun intrek in de binnenstad, waar van tijd tot tijd exposities worden gehouden.

De binnenstad van Johannesburg trekt mij aan en ik wil de sfeer het liefst vanuit verschillende invalshoeken vastleggen. Helaas is het voor mij ook erg moeilijk om daar te komen door de onveiligheid op de straten. Het is niet eenvoudig om op te gaan in het maken van een reportage en tegelijkertijd op je hoede te zijn en continu op te letten wat er om je heen gebeurt. Een aantal keren is het tot een onprettige situatie gekomen, waardoor ik een langere tijd niet meer in de binnenstad ben geweest.

Frank Trimbos
Een ijscowagen op Wolmaranstreet in Hillbrow, een van de meest criminele wijken van downtown Johannesburg.
Frank Trimbos
Rissikstreet in downtown Johannesburg vind je veel kleine bedrijfjes en eettentjes en is altijd drukbezocht door een grote diversiteit van mensen.

Zoektocht

Als ik naar mijn foto’s over Johannesburg CBD kijk, zie ik een zoektocht van haar inwoners in een moderne samenleving. Johannesburg is de laatste jaren ontzettend veranderd. Er zijn veel internationale invloeden; commercie wordt aangeboden vanuit de hele wereld; billboards, gebouwen en merknamen domineren het straatbeeld, zowel in de binnenstad als in de omliggende townships. De inwoners, veelal immigranten, willen maar al te graag meedoen met de rest van de wereld; het kapitalisme omarmen, de spullen aanschaffen die te koop worden aangeboden. Maar dat gaat niet zomaar. Het merendeel van de bevolking kan zich deze spullen niet veroorloven en bovendien strookt deze commerciespurt in tegen de traditionele normen en waarden. Maar als ze om zich heen kijken, zien ze niets anders dan internationale commercie. Dit leidt tot een hang naar ‘meer’ en ‘beter’ en – als hun situatie niet snel genoeg of niet naar behoren verandert – tot onvrede.

www.trimbosphoto.com

Frank Trimbos
The Central Business District (CBD) of downtown Johannesburg vanuit het hoogste punt van het Carlton Centre. De straten zijn hier erg smal en waren destijds gemaakt voor bedrijven in de goudhandel. Men had toen niet voorzien dat de stad langer dan een paar decennia zou bestaan.
Frank Trimbos
Een drukke taxi centrale in downtown Johannesburg.
Frank Trimbos
In downtown Johannesburg is een bruisende veelzijdigheid aan levensstijl te zien. Het is inspirerend om te zien hoe de lokale bevolking een eigen stijl ontwikkelt in een samenleving die worstelt met armoede en criminaliteit.
Frank Trimbos
Hoewel downtown Johannesburg dichtbevolkt is en omringd door hoge gebouwen, zijn er ook voetbalvelden en parken te vinden, waar kinderen en families hun vrije tijd kunnen doorbrengen.

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Geef je reactie!
Schrijf hier je naam