Fujifilm 16mm F2.8/8 en Fujifilm 200mm F2.0

Twee fenomenale Fujinon-objectieven – test

De test viel in de week na de herfstvakantie, met weinig zonuren, maar soms fel zonlicht door de herfstbladeren. De Fujifilm 16mm F2.8/8 en Fujifilm 200mm F2.0 werden vaak benut, in diverse omstandigheden ook, en natuurlijk ontbrak de Focus Testwand niet, al heeft dit bij een dergelijke ultragroothoekzoom weinig zin. Ik kon gelukkig al snel vaststellen dat Fujifilm met dit duo nóg aantrekkelijker wordt: wàt een kwaliteit! Tegelijkertijd meld ik hier onmiddellijk, dat ze getest werden op twee X-H1 bodies, waarvan eentje voorzien van de VPB-XH1 Vertical Power Boost Grip. De zilvermatte telelens werd af en toe uit de hand getest maar was vooral te vinden op het statief: de royale voet van de statiefgondel heeft een Arca Swiss-compatibele snelkoppeling.
De uitvoering is verschillend, zie de productfoto’s, de 8-16 mm zoom heeft veel weg van de 16-55 mm standaard zoom, maar is wel wat dikker en zwaarder. Hieronder bekijken we de Fujifilm 16mm F2.8/8 en Fujifilm 200mm F2.0 afzonderlijk.

Fujifilm XF 16mm F2.8/8 R LM WR

Deze vocht- en stofbestendige Fujifilm 16mm F2.8/8 is degelijk uitgevoerd en minder kwetsbaar dan de standaardlens met zijn naar buiten komende voorste deel. Er zit een vaste bloemmodel zonnekap op en er is door de bolle frontlens geen filtervatting voorhanden, zodat landschapsfotografen hun filters via speciale filterhouders zullen moeten gebruiken.
Een scherpstelvizier is er niet, de diafragmaring toont een Automaatpositie en diafragmawaarden van F2.8 tot en met F22, op derden van stops soepel inklikkend.
De zoomring loopt even fraai, met de posities 8, 10, 12 en 16 mm ingegraveerd. Vooraan zit een wat dikkere scherpstelring, die in gevoel goed te onderscheiden is van de bredere zoomring. De keus AF of M wordt op de body van de X-camera’s gemaakt. De lens beweegt bij het inzoomen iets naar voren, maar stelt inwendig scherp. De frontlens is voorzien van een fluorinecoating, waardoor vocht en vuil minder gemakkelijk aankleven. De beeldhoek van 83-121° is enorm. Ideaal voor het fotograferen van interieurs, landschappen, groepen, maar ook bij dynamische reportages. Het diafragma heeft negen lamellen en je kunt tot 25 cm dichtbij opnemen voor indringende close-ups.
De lens heeft geen ingebouwde beeldstabilisatie en dat is jammer als je niet over de X-H1 met IBIS-beeldstabilisatie beschikt. Overigens heb je bij groothoek minder last van trillingsonscherpte.

Prestaties
De vervorming van objecten in de uiterste beeldhoeken van opnames wordt sterker naarmate de beeldhoek groter is. Dat is een optisch-natuurkundig fenomeen en geen lensfout. Mijd daarom mensen in de hoeken van je compositie. Ook bolvormen worden uitgerekt tot – vervormde – ellipsen, vergroot ten opzichte van de centrale projectie. Dat verschijnsel zien we in de 8mm stand dan ook sterk optreden. De frontlens en de lenzen daarachter zijn goed gecoat: als de zon in beeld komt is daar een slechts lichte overstraling met enkele kleurpuntjes in een lijn aan te wijzen. Afschermen met de hand kan niet, omdat deze dan in beeld verschijnt.
De volle lensopening is goed bruikbaar, de hoeken hebben een licht briljance-verlies, maar fouten als vignettering, vertekening en chromatische aberratie komen niet voor: het objectief heeft een ingebouwd corrigerend lensprofiel. Met name de soms lelijk gecorrigeerde tonvormige vertekening tot een golflijn aan de lange beeldzijde is helemaal afwezig.
Dit objectief is dus zonder meer geschikt voor interieur- en architectuurfotografie. De lichtafval (een natuurkundig verklaarbaar verschijnsel en geen vignettering) is ook opmerkelijk gering. Dat is toe te dichten aan de totale configuratie van het objectief, de bajonetdiameter en de sensorgrootte. Er is zonder verscherpingen en dergelijke een hoge centrumscherpte; op volle opening èn bij alle brandpuntsafstanden. Ook de fout coma is nagenoeg afwezig, waardoor de opnames van sterrenhemels en stadslichten geen ‘staartjes’ aan de lichtpunten vertonen Een toplens, waarvan de verkoopprijs van € 1999,- volgens de testredactie gerechtvaardigd is!

Fujifilm XF 200mm F2 R LM OIS WR
Deze Fujifilm 200mm F2 tele prime is een Red Badge Fujinon-lens in een matzilveren uitvoering. Hij is fors, degelijk en relatief zwaar op de kleine, lichte X-camera’s. Deze 200mm wordt geleverd inclusief een bijpassende, zilverkleurige 1,4x XF-teleconverter in een draagtas, met schouderriem, lensriem, lensdoppen en een grote kunststof zonnekap. Daar zit een luikje in, om via de opening een polarisatiefilter (105 mm) te kunnen verdraaien. Het ontwerp is uitstekend afgedicht, er zijn geen uitschuivende delen of een kwetsbaar scherpstelvizier.
De Arca Swiss-statiefgondel klikt op de vier 90° posities in, maar is niet afneembaar. De schuifjes op de linkerflank zijn met de duim te bedienen: bovenaan zit een scherpstelbegrenzer met het volle scherpstelbereik en 5 m tot oneindig. Daaronder zit de OIS-beeldstabilisatieschuif met OFF en ON en vervolgens een schuif met drie functie-instellingen: AF-L, PRESET en AF (ON). Met een SET-toetsje stel je de gewenste afstand vooraf in en met een van vier zwarte toetsen vooraan zet je de scherpstelling onmiddellijk in de vooraf ingestelde afstand. Fijn, dat zulke functies niet via de body lopen.
Het objectief is gefabriceerd van een magnesium legering met aluminimum toplaag. Je kunt tot 1,8 meter dichtbij scherpstellen, ook met de teleconverter aangekoppeld (daarmee wordt het een 280mm F2.8 tele, of omgerekend naar full-frame 420mm). Ondanks het gewicht werkt deze tele prettig in de hand. De inzetbaarheid ligt op de gebieden (indoor) sport, theater, evenementen, natuur, mode en zelfs portret.

Prestaties
We hebben deze prijzige (€ 5.999,-), zeer lichtsterke tele stevig aan de tand gevoeld. Allereerst werkt de autofocus stil en exact. De reactiesnelheid is hoog (AF-C, groothoek/tracking met instelling 2 bij het volgen van een rennende hond), en de werking stil. Dat laatste is bij het filmen bittere noodzaak. Bij tegenlicht blijft de briljance hoog en als de zon in beeld komt, zien we minimale overstraling en een zwak vlekje. Gebruik altijd de voortreffelijke zonnekap: het inwendige zwarte fluweellaagje dooft elke reflectie. Ook dit objectief – ook met de teleconverter – heeft een ingebouwd lensprofiel. De volle lensopening geeft zelfs in de hoeken een uitstekend scherp beeld. Er is nul vertekening, als bij een macrolens. Het microcontrast is hoog, met volop details in donkere beeldgedeelten (bij ISO 200, X-H1 body), overige fouten zoek je tevergeefs. Bij volle lensopening brengt de eigen, specifiek op deze lens gebouwde teleconverter een fractie lagere – ietsje wollige – scherpte in de uiterste hoeken.

Verder blijven alle verworvenheden goed behouden: hij verlengt de fysieke afmetingen slechts 14mm. De grote effectieve F2.0-opening brengt een zeer korte scherptediepte met zich mee; bij close-ups op 1,8 meter zelfs té kort, naar mijn smaak. Houd daar rekening mee en kies indien nodig een kleinere opening. Verder weg, na 5 meter bijvoorbeeld gaat het ook dan om nog enkele centimeters scherptediepte en de klant wil waarschijnlijk meer informatie in jouw mode-opnames terug zien…. Gebruik de scherpstelbegrenzer waar zinvol; het scheelt weer milliseconden snellere AF-scherpstelling.

Samenvattend
Beide hier geteste Fujifilm 16mm F2.8/8 en Fujifilm 200mm F2.0 zijn uitstekend van kwaliteit en hebben die in deze tests bewezen. De 8-16mm F2.8 ultragroothoekzoom vormt met de 16-55 en 50-140mm XF-modellen een uitstekend trio, binnen en buiten, in elk weertype. De 200mm F2 is uitzonderlijk lichtsterk voor een tele en werkt uitstekend samen met de op maat gemaakte XF 1,4x TC teleconverter. Voor dit objectief kun je 105mm filters aanschaffen, de 8-16mm zoom heeft daarvoor een externe filterhouder nodig.
Fujifilm

Kenai in actie