Vanaf 24 juni presenteert Foam de tentoonstelling Surinaamse Trouwportretten, een verzameling van bijzondere portretten die samen bijna een eeuw Surinaamse geschiedenis beslaan. De foto’s bestrijken de periode van 1846 tot 1954, toen Suriname nog een Nederlandse kolonie was. De familiefoto’s en -verhalen maken inzichtelijk hoezeer Surinamers onder Nederlands bestuur naar alle windstreken zijn afgereisd. Surinamers waaierden namelijk al vroeg uit over de wereld en vonden hun partner soms elders, op Aruba, Curaçao of Bonaire, in voormalig Nederlands Oost-Indië, Nederland of Noord-Amerika. De kracht van deze verzameling persoonlijke foto’s zit hem dan ook in de veelheid aan verschillende verbintenissen die zich over de hele wereld uitstrekten.
Aan de hand van meer dan honderd bruidsfoto’s en verhalen geeft de tentoonstelling Surinaamse Trouwportretten een beeld van door huwelijk verbonden levens van Surinamers tussen 1846 en 1954. De portretten vertellen het verhaal van talloze menselijke verbintenissen die (lands)grenzen, etniciteit of religie overschrijden. De vele verschillende familiegeschiedenissen laten zien dat dit zelden zonder slag of stoot ging. Toch volgden de meeste geliefden de weg van hun hart en won de liefde het vaak van de tijdsgeest.
De familieverhalen zijn vaak verweven met belangrijke thema’s die de koloniale geschiedenis van Suriname kenmerken: slavernij, contractarbeid, immigratie en emigratie, conflict en strijd. Maar ook: verbinding, diversiteit en eensgezindheid. De foto’s zijn daarom niet alleen van grote betekenis voor degenen die hierin een deel van hun familiegeschiedenis vereeuwigd zien, maar belichamen ook een gedeelde (inter)nationale geschiedenis.
De vroegste foto in deze tentoonstelling dateert uit 1846, slechts 7 jaar na de bekendmaking van de daguerreotypie, een vroeg fotografisch procedé dat algauw zijn weg naar Suriname vond. De bruid op deze foto, Maria Louisa de Hart, werd nog in slavernij geboren. De laatste foto dateert uit 1954, het jaar dat Suriname een autonoom land werd binnen het Koninkrijk der Nederlanden. Op 25 november 1975 volgde de onafhankelijkheid.
Het idee om deze bijzondere portretten bijeen te brengen ontstond in 2014 bij Lucia Nankoe, de initiatiefnemer van deze tentoonstelling. Samen met haar team sprak zij vele nakomelingen van bruidsparen, van wie minimaal één voorouder een Surinaamse achtergrond heeft. De resulterende verzameling portretten is sinds de uitgave van een boek en een reizende tentoonstelling in 2019 gestaag blijven groeien. Inmiddels telt het project meer dan 135 foto’s en verhalen, die samen bijna een eeuw Surinaamse geschiedenis beslaan.
Sommige verhalen zijn door de nazaten zelf opgetekend, andere zijn opgesteld aan de hand van gesprekken, schriftelijke informatie of archiefstukken. Bij sommige foto’s ontbreekt enige informatie. De foto’s zelf tonen vaak sporen van gebruik, zoals krassen, vlekken of andere tekenen die de tand des tijds achterliet. Deze sporen van de geschiedenis zijn op de getoonde scans in hun waarde gelaten.
Surinaamse Trouwportretten
Van 24 juni tot en met 7 september, Foam, Amsterdam.
Nu ook te zien in Foam: Blessings from Mousganistan
