NIDF-norm: de vele DNG-varianten

0

Het door Adobe ontwikkelde DNG-bestandsformaat was in eerste instantie bedoeld om eenheid te scheppen in de verwarrende hoeveelheid RAW-bestanden. Het blijft nog steeds een raadsel waarom elke camerafabrikant een eigen RAW-bestand ontwikkelt. Meestal zijn het een soort TIFF-bestanden waar een hoeveelheid eigen informatie aan is toegevoegd. Iedere softwarefabrikant die een programma heeft ontwikkeld om RAW-bestanden te verwerken moet voor elk merk en zelfs elk nieuw type camera de software voorzien van ondersteuning voor het nieuwe model. xRite dat de software levert om cameraprofielen te maken heeft gekozen voor alleen het DNG-bestandsformaat als bron voor de berekening, daarmee omzeilen ze dit probleem.

In allerlei maten en afmetingen, de soorten DNG. En het DNG-bestand op basis van een JPEG-bestand wordt door de Apple computer niet herkend als wat het is.

Inmiddels is het DNG-bestandsformaat uitgebreid, het aantal gebruiksmogelijkheden is flink toegenomen maar daardoor is ook die standaardisering een beetje minder geworden. Niet alle DNG-bestanden zijn gelijk. Die verschillen zitten in de DNG-bestanden, ze worden nog steeds allemaal moeiteloos geopend door de Adobe software, en de meeste soorten ook door veel andere programma’s hoewel je daar niet zeker van kunt zijn.

Je kunt nu, wanneer je een DNG-bestand tegenkomt, te maken krijgen met de volgende soorten:
• Een RAW-bestand van een camera, omgezet in DNG
• DNG als RAW-bestand direct uit een camera
• Een JPEG-bestand bewaard als DNG
• Een DNG-bestand als resultaat van montage
• Een gecomprimeerd DNG-bestand

DNG uit RAW

Dit is wat je de oorspronkelijke versie zou kunnen noemen: het RAW-bestand van een digitale camera omgezet in een DNG-bestand. Dat is dan nog steeds gewoon het volledige RAW-bestand alleen nu verpakt als DNG. Soms is het iets kleiner van omvang dan het oorspronkelijke bestand. Of dat zo is hangt af van de kwaliteit van de verliesloze compressie die gebruikt wordt. Het verschil met het oorspronkelijke RAW-bestand is dat de extra informatie, IPTC en de bewerkingen, niet meer in een los .xmp-bestand worden bewaard, maar gewoon een plek binnen het DNG-bestand hebben gekregen.

DNG uit de camera

Er zijn een paar merken, Leica, Ricoh/Pentax, die hun camera’s het DNG-bestand al laten maken. Bij Leica is het de enige optie, bij Pentax kun je kiezen. Handig is dat een nieuw model daardoor automatisch te gebruiken is met de Adobe software, ook al komt er meestal wel een update met een betere ondersteuning door aanpassingen aan de standaard instellingen. Maar los van het feit dat deze DNG-bestanden direct uit de camera afkomstig zijn, zijn het DNG-bestanden zoals je ze kunt verwachten volgens het oorspronkelijke idee. Een bijzondere vorm van DNG wordt daarbij geleverd door de DNG-bestanden van de Leica Monochrom waar geen kleurinformatie in aanwezig is en dus ook het verrekenen van het Bayer-patroon niet nodig is. Dit zijn technisch gewoon 14-bits TIFF bestanden die als DNG verpakt zijn.

JPEG als DNG

Het is inmiddels ook mogelijk om een JPEG-bestand te bewaren als een DNG-bestand. Daarmee wordt het natuurlijk geen RAW-bestand, het blijft gewoon een JPEG-bestand. Dat kun je makkelijk zelf zien door te kijken naar de mogelijkheid om de witbalans aan te passen. Dat kan nog wel, maar je krijgt geen absolute waarden meer in de vorm van een kleurtemperatuur, alleen een afwijking ten opzichte van het uitgangspunt is beschikbaar. Wanneer je probeert om bij zo’n bestand extra informatie uit de hooglichten of de schaduwen te halen zul je merken dat dat niet lukt, die informatie is in het 8-bits JPEG-bestand nu eenmaal niet aanwezig.

Montage

Sinds vorig jaar is er meer mogelijk binnen het DNG-bestandsformaat. Technisch was het bestandsformaat er al eerder door Adobe geschikt voor gemaakt, maar het duurde even voor je als gebruiker die mogelijkheden ook in de software aantrof. Het is nu mogelijk om een aantal RAW-bestanden te combineren tot een nieuw bestand. Dat kan op twee verschillende manieren: Je kunt opnames die met een verschillende sluitertijd van hetzelfde onderwerp gemaakt zijn tot één HDR-bestand samenvoegen. Je krijgt dan een 16-bits bestand, een RGB-bestand, dus niet meer een echt RAW-bestand. Maar omdat de 16-bits informatie niet als integers maar als ‘floating-point’ wordt gebruikt krijg je een grotere mogelijkheid tot variatie, dus meer zwart en wit bereik.

Een DNG-bestand met een HDR-inhoud, samengesteld uit twee opnames.

Je kunt opnames die elkaar overlappen tot een panorama samenvoegen. Die DNG-bestanden zijn gewone 16-bits RGB-bestanden.

Een combinatie, 6 foto’s tot een panorama, als DNG opgeslagen.

 

Deze manieren om foto’s te combineren kunnen weer DNG-bestanden opleveren. En als je dat wilt kun je vervolgens weer een paar van deze gecombineerde bestanden samenvoegen tot een volgende versie. Een HDR-panorama bijvoorbeeld. De resulterende bestanden zijn wel DNG-bestanden, maar het zijn geen echte RAW-bestanden meer. Het zijn 16-bits RGB-bestanden die daardoor nog wel meer dan voldoende informatie bevatten om achteraf de witbalans bij te stellen en de belichting aan te passen inclusief het terugwinnen van hooglichten en schaduwen. Focus-stacking is overigens nog niet mogelijk binnen het DNG-formaat.

Focus-stacking in Photoshop. Ook al heten de lagen nog .nef, het zijn geen RAW-bestanden meer, het resultaat wordt dan ook een gewoon 16-bits TIFF-bestand.

Compressie

Alle DNG-bestanden worden met compressie opgeslagen, maar dat is dan in principe verliesloze compressie. Daar zul je dus niets van kunnen zien in het eindresultaat, je merkt het alleen aan de omvang van de bestanden. Maar het is ook mogelijk om te kiezen voor een verdergaande vorm van compressie, waarbij je wel – in principe zichtbare – verliezen accepteert. In de praktijk zie je daar niet snel wat van, net als bij het standaard JPEG-formaat: ook compressie met verlies, maar als je de instellingen goed kiest zul je er zelden iets van zien in het eindresultaat.

Een extra optie die deze compressie nog biedt is het verkleinen van het aantal beeldpixels wanneer je foto’s hebt gemaakt met een camera die je veel meer informatie levert dan je nodig hebt. De combinatie compressie en minder beeldpixels levert uiteraard heel kleine bestanden op. En, hoewel het nog steeds DNG-bestanden zijn, zijn het, zelfs als ze rechtstreeks vanuit het RAW-bestand van je digitale camera gemaakt zijn, geen echte RAW-bestanden meer. Het zijn RGB-bestanden. Wel bevatten ze nog voldoende extra informatie om achteraf de kleurtemperatuur en de belichting aan te passen, hoewel je daar, als je echt goede kwaliteit wilt overhouden, misschien een beetje voorzichtig mee om moet gaan. Het worden namelijk 8-bits DNG-bestanden, net zoals de DNG-bestanden die op basis van een origineel JPEG-bestand gemaakt zijn.


Meer informatie over de aspecten die in de NIDF-norm worden behandeld vind je op deze pagina’s:

De inrichting van je werkplek

De kalibratie van het beeldscherm

Kleur en witbalans

Bestandsformaten

JPEG compressie en kwaliteit

DNG varianten


Terug naar de basispagina NIDF-norm:

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Geef je reactie!
Schrijf hier je naam