In het grootste geheim deed ik in augustus 2017 een shoot met radio-dj Giel Beelen; het waren campagnebeelden voor zijn grote overstap naar Radio Veronica. Tijdens deze shoot maakte een cameraman ook meteen beelden voor onthullingsfilmpjes, waarin langzaam aanwijzigingen werden gegeven over wie de nieuwe Radio Veronica jock zou worden. Alles verliep vlekkeloos die dag en de beelden stuurde ik gecomprimeerd, met een WeTransfer-link, door naar Radio Veronica. Klaar is Kees, zou je denken. Tot ik ineens een paar dagen later, laat in de avond, een paniektelefoontje kreeg. Of ik met spoed de WeTransfer-link kon blokkeren. Giel had tijdens een internetradio-uitzending een open scherm van zijn laptop in beeld gehad, waarbij per ongeluk twee seconden lang een verkeerd berichtje geopend had gestaan. Het berichtje was een e-mail vanuit Radio Veronica, waarin duidelijk te zien was dat Giel de overstap ging maken naar het legendarische radiostation. In die e-mail stond bovendien de WeTransfer-link naar mijn account, waarmee het contactsheet van de shoot kon worden gedownload. En dat was geen linkje van vijf cijfertjes, maar een hele regel met cijfers, nummers en tekens. Roddelsite RadioFreak was alert en maakte snel een screenshot van het momentje en bingo, de primeur over Giel’s overstap was in handen. Ze namen bovendien de moeite om de linkcode volledig over te typen en mijn onbewerkte beelden in contactsheet-vorm binnen te halen. Als klap op de vuurpijl had de redactie van de radioroddelsite het lef om wel drie van mijn beelden – met daardoorheen een vuurrode credit ‘Copyright William Rutten onbewerkt beeld’ – bij hun primeur te plaatsen.
Ik postte meteen een tweet op Twitter: “Ik hoop dat RadioFreak flink gespaard heeft, drie van mijn foto’s jatten en ongevraagd publiceren gaat jullie heel erg veel geld kosten”. Met meteen een inbox-bericht naar de Facebookpagina van de roddelsite. Ik hoopte dat men zich ineens zou beseffen dat dit gewoon strafbaar is en ze het meteen zouden verwijderen, maar helaas, geen reactie tot de volgende ochtend. Er werd natuurlijk eerst gewacht tot alle nieuwssites gehaald waren voor ze op mij zouden reageren. En dus kreeg ik pas zeven uur later in een pissig berichtje dan eindelijk een antwoord. Mijn reactie was volgens de redacteur van de roddelsite ‘erg onprofessioneel’, maar hij zou het eraf halen. Mijn bloed kookte, ik was onprofessioneel? Had ik hem toestemming gegeven om beelden te downloaden van mijn transferaccount?! De omgekeerde wereld! Ik schakelde meteen mijn advocaat Quirijn Meijnen in en die was echt stomverbaasd over de brutaliteit: dit ging nog even een stapje verder dan een beeld van het internet af jatten.
Er zat niks anders op dan ze keihard aan te pakken, want ze bleven bij hun standpunt dat dit mocht: dit was ‘citaatrecht’. “Het is nieuws, en dan gelden er andere wetten”, aldus de roddelsite. De brief van mijn advocaat was duidelijk, een schadevergoeding betalen van 4.500 euro, of naar de rechter. Zo’n bedrag zet je meteen hoog in omdat je natuurlijk een tegenaanbod krijgt. Het tegenaanbod van RadioFreak was een schamele 700 euro, dus het werd de rechter. Bijna een jaar later stonden we voor de rechter, en we troffen het niet. Ik heb in mijn 31 jaar lange carrière twee keer voor een rechter gestaan om misbruik van mijn foto’s aan te vechten, en juist die rechter die ons de vorige keer in het gelijk had gesteld, maar ons wel voor al onze gemaakte proceskosten liet opdraaien, kregen we weer. Ook toen was iemand zo brutaal geweest om zomaar beelden van het internet van mij te stelen zonder ervoor te willen betalen. De rechtsgang was onvermijdelijk, maar de rechter vond dat beide partijen zelf moesten opdraaien voor de juridische kosten, belachelijk natuurlijk. Het was te hopen dat we de rechter dit keer wat meer aan onze kant zouden krijgen. Het betoog van mijn advocaat was duidelijk, ze hebben gestolen en moeten betalen. De tegenpartij bleef hangen in het zwakke verhaal dat ze de beelden mochten gebruiken; ze beriepen zich op het ‘citaatrecht’ en de ‘vrijheid van meningsuiting’. De rechter gaf ons de kans om met elkaar te schikken om er samen uit te komen en we begaven ons naar de gang. Onze eis was 2.500 euro, plus een rectificatie van de roddelsite dat ze de beelden gestolen hadden en nooit hadden mogen publiceren. De advocaat van de tegenpartij wilde juist niet dat het vonnis naar buiten zou komen en wilde ook niet meer dan die zevenhonderd euro betalen. Juist omdat ik wilde dat het in de jurisprudentie vast zou worden gelegd dat zoiets strafbaar is, wilde ik niet schikken. Dan liep ik maar het risico op een andere uitspraak van de rechter. We kregen een snelrechtprocedure, zodat we er niet nog meer tijd aan kwijt zouden zijn. We moesten maar een uurtje de gang op om de uitspraak af te wachten. De rechter gaf ons volledig gelijk, het was diefstal en de roddelsite was niet gerechtigd om zomaar beelden van mijn transferaccount af te stelen. Met een – voor iedereen zeer onduidelijke – berekening stelde hij dat er vijfhonderd euro per gepubliceerde foto betaald moest worden. Ze moesten het griffiegeld en de deurwaarder betalen, en ik kreeg wat onkosten vergoed voor de advocaat. Dat was echter zo weinig dat het de gemaakte kosten totaal niet dekte. Maar natuurlijk was het wel een overwinning! De roddelsite moest uiteindelijk toch dik 2.500 euro betalen en natuurlijk daarbij nog de kosten van hun eigen advocaat… en, nog mooier, het vonnis, waarin duidelijk werd gemaakt dat ze fout bezig zijn geweest, mag de openbaarheid in!
Maar fotografen hebben nog een hoop werk te doen voor de rechtbank er eens van overtuigd raakt dat het bijzonder vreemd is dat het bijna loont om zonder toestemming van de fotograaf foto’s te downloaden en publiceren. Want laten we eerlijk zijn, het is toch eigenlijk belachelijk dat de roddelsite RadioFreak wegkomt met een ‘boete’ van 1.500 euro voor drie foto’s, terwijl ze die gewoon van mijn transferaccount hebben gestolen. Voor De Telegraaf zou zo’n bedrag peanuts zijn en is het het bijna waard om op deze manier aan primeurs te komen! Toch hoop ik door mijn juridische actie potentiële beelddieven de ogen te hebben geopend; 1.500 euro plus juridische kosten is toch een hoop geld voor een ondernemer voor een paar foto’s. Laten we blijven vechten voor onze rechten, ook al kost het soms geld. Want hoeveel het mij nu ook gekost heeft, het gaf mij een heerlijk gevoel dat ze toch schuldig zijn bevonden en hun advocaat met de staart tussen de benen het gerechtshof mocht verlaten… dan hadden ze toch beter kunnen schikken voor die 2.500 euro.
www.facebook.com/williamruttenphotography
