Test: Fujifilm XF 80mm F2.8 macro

Deze nieuwe 80mm macro van Fujifilm heet voluit de XF 80mm F2.8 Fujinon R LM WR Macro. Aan de afkortingen in de productnaam zien we dat dit objectief weerbestendig is uitgevoerd, een diafragmaring heeft (R) en met beeldstabilisatie is uitgerust. Hij kan gecombineerd worden met de XF 1,4X TC WR en XF 2X TC WR teleconverters, waardoor een 112mm F4 of 160mm F5.6 combi ontstaat, uiteraard met behoud van de kortste instelafstand van 25 cm.
Net als de 90mm F2.0 en de 50-140mm F2.8 telezoom werkt zo’n groot objectief prettig op een wat grotere camera dan bijvoorbeeld de X-E3. We testten de 80mm macro daarom op een X-T2 met de VPB-XT2 power booster daaronder, behalve de nieuwe X-H1 past er op geen enkele X-camera een power booster of battery grip. De testcombinatie werkt prettig en is in goede balans. Deze 80mm macro heeft een diafragmaring, waarop de stops in derden inklikken tot en met diafragma F22. Er is een scherpstelbegrenzer met drie standen; een volledig bereik, 0,25-0,5 meter close-up (met een vrij lange instelslag) en 0,5 tot oneindig. Het zijn heel zinnige bereiken die de autofocus helpen snel in te kunnen stellen op het gevraagde punt. De IOS-beeldstabilisator is aan of uit te zetten en heeft (volgens de CIPA-test) een voordeel van maar liefst 5 stops. Een statiefgondel is niet voorhanden. Bij het scherpstellen wordt het 130mm lange objectief niet langer of korter, zoals het geval is bij veel ‘klassieke’ macro-objectieven. De frontlens van de 80mm macro heeft naast de antireflectie-coating een fluorine coating waardoor vocht, vuil en vingerafdrukken niet gemakkelijk hechten.

Balletjes
Er zijn elf afdichtingsringen gebruikt om vocht en vuil effectief te weren. Het diafragma heeft negen lamellen voor een mooi, vloeiend scherp-onscherp verloop. De bokeh is zacht, maar toch wat minder fraai dan bij de 90mm F2.0. Ook worden ronde lichtcirkels in de hoeken in de vorm van ‘katten- ogen’ weergegeven. De autofocus werkt stil en zeer snel dankzij de verdeling in twee scherpstelgroepen: front en rear. Die tweede is een zwevend systeem, waarmee de inwendige scherpstelling een optimale correctie op dichtbij-instellingen mogelijk maakt. De voorste groep stelt ook inwendig scherp (IF) en beide groepen lopen soepel over minuscule keramische balletjes. Er is geen focusshift en we hoeven niet bang te zijn dat we het object (of insect) raken door een uitschuivende tubus. De lineaire, stille scherpstelmotortjes zitten ook in de 90 mm en 50-140 mm lenzen. In de lensopbouw van de 80mm macro zitten drie ED-elementen, een Super ED-element en een asferische lens ter correctie van fouten en ter optimalisering van de beelden.

Te scherp?
Als portretlens is de wat langere brandpuntsafstand van de 80mm macro ook prettig omdat we minder snel in iemands comfortzone komen. De volle lensopening is al uitstekend te gebruiken, met een korte scherptediepte die het gezichtsvlak opneemt en waarbij letterlijk elke porie en rimpel te zien zijn. Het doet denken aan de scherpte van de full-frame 85 mm Otus- lens van Zeiss, of de Sigma Art-lens met dezelfde brandpuntsafstand. Hoewel op de testkaart te zien is dat bij F2.8 en F4 de hoekscherpte iets minder is dan de centrumscherpte, lijken het toch wel middenformaatbeelden! De lengte van 13 cm is nét goed. Ook met één klein AF-punt op het dichtstbijzijnde oog is de autofocus zeer snel. Deze lens overtreft onze testverwachtingen ruimschoots. Kijk wel uit met tegenlicht en gebruik altijd de zonnekap.

Conclusie
Het gemis van een afneembare statiefgondel voelen we niet direct als een beperking, maar de uitvoering van de meeste X-camera’s wel: alleen voor de X-T2 en de nieuwe X-H1 zijn een powerbooster beschikbaar en die maakt het werken met grote lenzen (zeker met de 100-400mm) zóveel comfortabeler. Ons testobjectief is een toplens; in kwaliteit en veelzijdigheid. Beeldprofielen als Velvia en Acros (prachtig zwart-wit) tillen de opnames naar een nóg hoger plan en de zeer effectieve ‘shift-shake’ beeld-stabilisatie helpt die opnames optimaal scherp te kunnen maken.