Hoewel de benaming Panasonic Lumix G9 doet vermoeden dat deze systeemcamera gewoon als opvolger van de G7 en G8 kan worden gezien, zouden we dit high-end model daarmee tekortdoen. De camera is compleet nieuw ontworpen, waarbij veel aandacht is uitgegaan naar de positionering van de knoppen en de feedback die uit de hoek van veeleisende Lumix-fotografen is binnengekomen. De 20,3-megapixelsensor zonder laagdoorlaatfilter komt uit de GH5 en wordt bijgestaan door de nieuwste generatie Venus Engine-processor om het datageweld snel te kunnen verwerken.
Want het is vooral snelheid waarmee de Lumix G9 zich weet te onderscheiden van het Lumix-portfolio aan camera’s. Snelheid bij het scherpstellen, bij de actiemomenten én bij het verwerken van grote hoeveelheden data. Daarnaast was er aandacht voor het verbeteren van de beeldkwaliteit, het verfijnen van de AF-prestaties en het verder perfectioneren van de beeldstabilisatie. De nieuwe High Resolution- modus stelt de gebruiker in staat om van stilstaande onderwerpen 80-megapixelopnames te maken, waarbij een grote hoeveelheid detail terug te zien is in de beelden.
De beeldstabilisatie bestaat uit een 5-assige Body I.S., waarmee met tot zesenhalve stop langere sluitertijden uit de hand gewerkt kan worden, plus een 2-assig Dual I.S.-stabili- satiesysteem in het objectief. Door beide te combineren, kunnen vooral in het telegebied nóg grotere ongewenste bewegingen dan voorheen worden gecorrigeerd. De verbeterde Body I.S. werkt overigens ook bij video-opnames.Nieuw is ook de Live View Finder met een extra grote vergrotingsfactor van 1,66x/0,83x (vergeleken met full-frame), waarbij black-outs zich ook bij snelle serieopnames niet meer voordoen. Natuurlijk ontbreekt het de Lumix G9 evenmin aan de nodige connectiviteit. De camera is uitgerust met bluetooth en wifi.
Behuizing en uitrusting
Wanneer je de Panasonic Lumix G9 voor het eerst in handen krijgt, is voelbaar dat je te maken hebt met een serieuze camera. De handgreep is lekker ruim bemeten en laat het toestel fijn stabiel in de hand liggen. De uit een magnesiumlegering bestaande en volledig gegoten behuizing met gesealde naden en knoppen maakt de Lumix G9 stof- en spatwaterdicht en vorstbestendig tot tien graden onder nul. Naast de opvallend grote elektronische zoeker is het status-lcd-scherm boven op de camera ook vergroot. Dit geeft toch net even wat meer overzicht. Het grote commandowiel torent hoog boven de behuizing uit. Het ligt op een tweede ring met extra functies en wordt beveiligd door middel van een indrukbaar palletje. Dit voorkomt onbedoeld verdraaien van de ring. Bij de duimkant ligt een draaiwiel dat heel soepel draait, maar wél met een klik. Het aantal knoppen is in vergelijking met de voorgaande modellen flink omhooggeschroefd, waarbij een deel naar eigen wens programmeerbaar is.
De handgreep herbergt twee geheugenkaartsloten met ondersteuning voor het SD-formaat, beide UHS-II-compatibel. Dat laatste lijkt logisch, maar bij de concurrentie wordt nog wel eens gekozen voor de kostenbesparende optie om slechts één van beide sloten UHS-II te laten ondersteunen. De G9 is dus op dat gebied toekomstbestendig, want dat we steeds snellere geheugenkaarten nodig hebben, is duidelijk. De sloten zijn naar wens in te stellen als Relay Recording, Backup Recording of Allocation Recording. Bij de eerste optie wordt er op de eerste kaart geschreven totdat deze vol is, en vervolgens wordt automatisch overge- schakeld naar de tweede kaart. De tweede keuze slaat de bestanden op twee kaarten tegelijk op, zodat er direct een back-up voorhanden is, en bij optie nummer drie kan naar gelang het soort bestand gekozen worden voor een bepaalde kaart. Je kunt dan hierbij kiezen uit Raw, JPEG, 6K Photo/4K Photo of 4K-video. Handig is ook dat de sloten zijn voorzien van een indicatielichtje, zodat je weet of je een kaart kunt wisselen terwijl deze inactief is. Het 7,5 cm/3” scherm met goed werkende aanraakfunctie op de achterzijde is uitklapbaar en kantelbaar (270 graden) en heeft een resolutie van 1,04 miljoen beeldpunten.
Snelheid en scherpstelling
Panasonic gebruikt al enige tijd voor de Lumix-systeemcamera’s de zogenaamde DFD-techniek (Depth From Defocus). Door deze technologie, waarbij de afstand tot het onderwerp wordt berekend door twee beelden met verschillende scherpstellingen te analyseren, te combineren met contrast-AF, wordt het mogelijk een zeer hoge snelheid te halen bij het scherpstellen, ook bij snelle serieopnames. De Lumix G9 is namelijk in staat om met 20 beelden per seconde (bps) een serie te schieten in volledige resolutie, mét continu-AF. Met de scherpstelling op het eerste beeld vastgezet, is zelfs een snelheid van 60 bps mogelijk. Voor actiefotografen een plezier om mee te werken. Maar er zijn nog meer onderwerpen waarbij deze snelheid van pas komt.
In de praktijk werkt de autofocus doeltreffend en nauwkeurig. Dankzij de uitbreiding van het aantal scherpstelgebieden van 49 naar 225, met daarbij de optie om gezichts- en oogdetectie in combinatie met AF-tracking te kiezen, kun je heel nauwkeurig personen in beeld scherp houden. Je kunt zelf een groep samenstellen uit de 225 AF-punten en verplaatsen over het beeld. Het vergt wel de nodige oefening en praktijkervaring om uit vogelen wat nu het beste voor je werkt.
Het aantal instellingen is nogal indrukwekkend. We moesten er zelf de gebruiksaanwijzing wel even bij pakken. Handig is de joystick die achter op de camera is gepositioneerd. Het werkt vlot en dankzij de elektronische zoeker met zijn uitstekende weergave kun je je gewoon blijven concentreren op het fotograferen en met de duim de scherpstelfuncties bedienen. Standaard zijn er vier vooraf ingestelde scherpstelprogramma’s in het menu aanwezig. Het eerste is voor de meest voorkomende situaties, het tweede is voor bewegende onderwerpen die met een vrij constante snelheid in een vaste richting bewegen, en het derde is voor onderwerpen die een variabele snelheid hebben en ook geen vast bewegingspatroon, waarbij er ook obstakels het onderwerp kunnen blokkeren. Het vierde is voor onderwerpen waarbij de snelheid van bewegen sterk varieert. Ook hier geldt: uitproberen maar. Ik heb zelf getest op het strand met een surfer en een jetskiër die over de golven surfen, met af en toe een golf die het zicht blokkeert. Hierbij levert de derde setting inderdaad het beste resultaat op, met opval- lend weinig echte missers. Naast de standaard zoomlens (Leica F2,8-4/12-60 mm) die bij onze testcamera geleverd werd, heb ik ook de Leica DG Elmarit F2,8/200 mm Power O.I.S. in combinatie met de 1,4x en 2x teleconverter op de Lumix G9 gezet. Dan merk je direct hoe goed de beeldstabilisatie is: ongekend goed. Met de 200 mm plus 2x converter (800 mm omgerekend naar full- frame) blijft het eenvoudig om uit de hand te fotograferen. De techniek werkt bijzonder goed, en zeker in het telebereik is de stabilisatie een zeer waardevolle aanwinst.
Vermeldenswaard is ook de 6K Photo/4K Photo-modus. Niet nieuw, en voor de trouwe lezer en/of Lumix-gebruiker bekend, maar toch bijzonder om mee te werken. Uit het videobeeld kan een foto gehaald worden die als JPEG opgeslagen kan worden, en met de Post Focus-functie maakt Panasonic het mogelijk om achteraf het scherpstelpunt te kiezen. Focus Stacking maakt razendsnel beelden achter elkaar met ieder een ander scherpstelpunt, om deze samen te voegen tot één enkel beeld met een grote scherptediepte.
Connectiviteit en batterij
Zoals gebruikelijk – en ook niet meer weg te denken in een digitale workflow – kan de Lumix G9 opgenomen worden in een (mobiel) netwerk. Hiervoor is het toestel uitgerust met onder andere wifi. In dit geval kan er uit twee frequenties gekozen worden. Zo ondersteunt de G9 5 GHz (IEEE802.11ac) en 2,4 GHz (IEEE802.11b/g/n), wat uiteindelijk gunstig uitpakt voor de snelheid van het verzenden binnen het netwerk bij keuze voor 5 GHz, maar ook voor het op afstand bedienen van de camera via de Panasonic Image App. Deze is gratis voor Android en iOS te downloaden. Naast wifi ondersteunt de camera ook bluetooth van het type 4.2. Een energiezuinige verbinding waarmee het mogelijk wordt de camera continu met een smartphone of tablet te verbinden. Handig voor onderweg om de gps-data die beschikbaar zijn vanuit de smartphone te koppelen aan de foto’s die op dat moment met de G9 gemaakt worden.
De Lumix G9 heeft een Power Save-modus waarmee een flink aantal extra opnames uit de accu kan worden geperst. Een kleine systeemcamera gaat meestal samen met een kleinere accu. Standaard kun je met een volle accu zo’n 400 beelden schieten (of 380 met de elektronische zoeker). De Power Save-modus levert er zo’n 900! Handig is ook de snelle interface met USB 3.0-ondersteuning. De accu kan zowel via USB als in de losse lader worden opgeladen ; ook is het mogelijk om een powerpack aan de camera te hangen. Ideaal voor situaties waarin je zuinig met energie moet omgaan en geen mogelijkheden hebt om de accu bij te laden.
Beeldkwaliteit
De Lumix G9 staat garant voor een hoge beeldkwaliteit. De sensor heeft een gevoeligheidsbereik tot ISO 25.600, waarbij je tot en met ISO 3200 vrijwel ruisvrij kunt fotograferen. Bij ISO 6400 begint de ruis zichtbaar te worden, maar bij een optimale belichting kun je ook nog met deze hoge ISO-stand weg- komen. Hogere ISO’s gaan gepaard met ruis en de effecten van de ruisonderdrukking, waardoor details wegvallen. Het dynamisch bereik is over een groot deel van het ISO-scala zeer constant en laat veel detail in donkere en lichte partijen zien. De kleurweergave is natuurgetrouw met een heel lichte extra kleurverzadiging, wat de beelden direct uit de camera prettig doet ervaren.
Voor diverse niet-bewegende onderwerpen zijn functies als de High Resolution-modus en Focus Stacking ideaal om de hoogste beeldkwaliteit te realiseren. In het bijzonder de High Resolution-modus, waarbij vanaf statief moet worden gefotografeerd en waarin maximaal acht opnames snel achter elkaar met onderling een pixel verschil worden opgenomen en gecombineerd tot maximaal een 80-megapixelbestand, kan de beeldkwaliteit zichtbaar verhogen. Een opmerkelijke winst aan detail en scherpte is het eindresultaat.
De beeldstabilisator zet uitstekende prestaties neer en vormt een waardevolle toevoeging aan de camera. Het uit de hand kunnen fotograferen met een forse telelens is zonder probleem mogelijk en de extra marge van zesenhalve stop is indrukwekkend.
Conclusie
De hoge snelheid in combinatie met de hoge beeldkwaliteit maakt van de Lumix G9 een allround high-end systeemcamera. Een camera die de veeleisende fotograaf tegemoetkomt en voor iedere tak van fotografie een oplossing biedt. Hoewel de camera primair gericht is op de fotograaf, is het aanbod aan 4K-videomogelijkheden royaal bemeten. Wie video echter als prioriteit heeft, kan zich beter richten op de GH5. Met de Lumix G9 laat Panasonic zien dat het Micro Four Thirds-systeem uitstekende mogelijkheden biedt om in hoge kwaliteit te fotograferen.
