Covid-19 impact op fotograferen
Dit bericht uit Zuid-Afrika #11 gaat over de crisis. Dat de corona-crisis een drastisch effect op de wereld heeft, is inmiddels al bekend, daar hoef ik verder niets over te zeggen. Ook in Zuid-Afrika zijn de gevolgen van deze crisis al wekenlang voelbaar. Vanaf 27 maart zit het hele land in een lockdown, en niemand zonder geldige reden mag over straat. Uiteraard zijn er vanaf het begin al zorgen; wat voor effect zal dit hebben op de toch al wankelende Zuid-Afrikaanse economie; zullen de werkloosheidscijfers zelfs nog meer toenemen? Ook gaat men nadenken over de individuele gevolgen: kan ik wekenlang zonder inkomen? Ga ik hierdoor mijn baan verliezen? In Zuid-Afrika zijn sociale voorzieningen immers een luxe. Het is gewoonweg niet haalbaar om alle werklozen van een goede subsidie te voorzien. Ook ik maakte me zorgen; ik kan mijn beroep niet uitoefenen als ik niet de straat op mag, en zelfs als ik dat zou kunnen, dan is er niet veel waar ik foto’s van zou kunnen maken. De lege ‘Covid-straten’ en snelwegen heeft iedereen al meerdere malen voorbij zien komen, en ik richt me met mijn fotografie veelal op mensen en hun levensstijlen. En daar is nu niet veel van te zien.
De laatste paar dagen ben ik steeds meer gaan nadenken over hoe de nabije toekomst voor fotografie er uit zal zien. Wat gebeurt er als we de lockdown-weken door zijn gekomen? Het is niet zo dat na deze lockdown de wereld weer precies zo doorgaat als voorheen. Het coronavirus brengt ook consequenties voor de langere termijn.
In mijn fotografie ben ik erg persoonlijk. Ik wil niet van een afstand foto’s maken van mensen; ik wil onderdeel zijn van mijn onderwerpen; ik wil een band ontwikkelen met de mensen die ik fotografeer; ik wil ze echt zien en ik wil dat zij mij zien. Hiervoor gebruik ik mijn 28mm Nikkor objectief, om veelal up close and personal te fotograferen. Kan ik deze stijl van fotograferen na de lockdown nog uitoefenen? Hoe kan ik zo fotograferen als ik anderhalve meter afstand moet houden van mijn onderwerpen? Zou het gevoel en het verhaal dat ik wil overdragen nog zichtbaar zijn in mijn foto’s?
Daar moest ik aan denken toen ik deze foto’s voor Bericht uit Zuid-Afrika #11 terugzag die ik ruim voor de coronacrisis heb gemaakt. Foto’s die ik van dichtbij heb genomen om de blik en het moment vast te leggen en om een persoonlijk verhaal te kunnen vertellen. Zoals het verhaal van de tante van de bruid, die de bruid in spe heeft opgevoed; het emotionele moment dat zij tijdens de bruiloft samen deelden en alles wat zij zonder woorden tijdens dit moment tegen elkaar zeiden. Of het verhaal van Boiketso, die traint in een illegale sportschool in het centrum van Johannesburg, zich niets aantrekkend van de omstandigheden daar en zich volledig focussend op zijn eigen conditie.
Als ik deze foto’s van een afstand en met een andere lens zou hebben gemaakt, zou je misschien iets van de sfeer hebben meegekregen, maar het persoonlijke verhaal en het karakter van de personen zou niet overgekomen zijn. Hoe zou ik, en ook alle andere fotografen, hiermee om moeten gaan? Ook moest ik denken aan de onderwerpen van mijn reportages. Want hoe ik fotografeer zal niet alleen veranderen, maar ook wat ik fotografeer. Mijn onderwerpen gaan vooral over human interest; verschillende levensstijlen, culturen, gewoonten en initiatieven van mensen uitbeelden in reportages die het waard zijn gezien te worden. Ook zijn de onderwerpen gericht op groepen mensen, zoals het kerkgenootschap op deze foto. Als na de lockdown samenscholing nog steeds verboden is, zal ik andere onderwerpen moeten kiezen. Human interest heeft vaak de connectie met andere mensen als fundament en richt zich zelden op slechts één individu. Hierdoor zal het een moeilijk taak worden om onderwerpen te vinden voor mijn reportages zonder meerdere mensen en die vanuit een afstand te fotograferen zijn. Wat voor impact zal dit hebben op mijn fotografie? Zou de manier van fotograferen gaan veranderen door de Covid-19-crisis? De tijd zal het leren.
Bekijk hier de vorige afleveringen van Bericht uit Zuid-Afrika
