Opvallend compact
De eerste PF-lens was de 300mm F4E PF VR ED, slechts 148mm lang met een bescheiden gewicht van 755 gram. Die PF staat voor Phase Fresnel; een bijzondere lensopbouw met een element waarin concentrische ringen zijn gegraveerd. Hierdoor kan de totale lensconfiguratie veel kleiner worden gebouwd. De fresnel-lens levert gewichtsbesparing door vermindering van materiaal (glas). Nikon heeft kans gezien fouten als overstraling in deze NIKON AF-S NIKKOR 500mm F5.6E PF ED VR te elimineren. Ook is door het samenvoegen met een bolle, biconcave glaslens de chromatische aberratie bijna geheel gecorrigeerd. Drie ED-glaslenzen doen de rest.
Uitvoering
Het testmodel is net als bij de grote telelenzen zoals de 500mm F4 FL (€ 11.999,-) weerbestendig afgedicht. Met de scherpstelbegrenzer kies je voor het volledige scherpsteltraject van 3 meter tot oneindig of het veel kortere traject van 8 meter tot oneindig. De VR-beeldstabilisatie maakt vier stops langer belichten uit de hand mogelijk, hij heeft ook een Sportspositie voor meer ongecontroleerde bewegingen. Rechts van het objectief zit een Memory Set-toets die je met de rechter middelvinger kunt indrukken.
Daarmee kun je een afstand in het geheugen van deze tele opslaan. Door in de stand Memory Recall op een van vier insteltoetsen vooraan te drukken, wordt die afstand weer ingesteld. AF-Lock en AF-ON bedien je ook op de linker zijkant, zodat het oog niet van de zoeker weg hoeft. Daaronder is een schuifje waarmee je het autofocus-bevestigende pieptoontje uit kunt zetten. De statiefgondel is draaibaar, maar niet afneembaar. Je kunt wel de voet vervangen door een type met een Arca Swiss-koppelplaat.
Inzetbaarheid
De kleine beeldhoek van maar 5° leidt ertoe, dat je als fotograaf sterk naar relatief kleine ‘moten uit de werkelijkheid’ moet – leren – kijken. Ook bij onderwerpen van tamelijk dichtbij; een onderwerp van ruim 12 x 18 cm neem je op 3 meter afstand beeldvullend op. Je merkt dat diafragmeren nauwelijks meer scherptediepte toevoegt. Bij onderwerpen ver weg verdwijnt bij de geringste beweging jouw onderwerp uit beeld. De Nikon Dot Sight DF-M1 laser zoeker (zie Focus 11-2018, pagina 87) kan ook hier goede diensten bewijzen. Door het lage gewicht kun je er lang mee uit de hand fotograferen als was het een 70-200mm F2.8 zoom! De scherpstelling gebeurt inwendig, zodat een polarisatie- en/of verloopfilter (96 mm) de ingestelde positie behoudt. De fluorinecoating op de frontlens laat vocht en vuil niet hechten.
Kwaliteit
De lichtsterkte is met F5.6 laag te noemen, maar de afbeeldingskwaliteit is bij dat diafragma al zeer goed. Scherp, briljant, zonder fouten en met slechts een geringe, vrij egale vignettering. Op het testmoment waren de lenscorrecties nog niet beschikbaar en dan zíe je dus waar de optische schoen wringt. De kwaliteit is beter dan die van de 200-500mm telezoom op F5.6. De autofocus reageert snel en stil. Opnames uit de hand waren met 1/125 seconde vaak scherp dankzij de VR. Puntlichtbonnen, zoals stads- en verkeerslichten in de verte houden hun vorm en de bokeh is mooi zacht. Van vertekening is geen sprake en dus mag je concluderen, dat dit een heel geslaagd product is. De test met een 14E III Nikon teleconverter liet geen concessies zien.
Samenvattend
Overal waar je met een supertele uit de hand wilt kunnen fotograferen omwille van de wendbaarheid, zoals op safari, bij het volgen van vogels in de vlucht en bij snelheidssporten is deze NIKON AF-S NIKKOR 500mm F5.6E PF ED VR enorm in het voordeel. Vanwege de opmerkelijk compacte uitvoering en het gewicht van 1460 gram neem je hem vaker mee. De verkoopprijs is pittig, maar voor de grotere en zwaardere 500mm F4E Nikkor betaal je het drievoudige…
Specificaties Nikon AF-S Nikkor 500mm F5.6E
beeldhoek 5 graden
sensorformaat full-frame en APS-C
kortste instelafstand 3m
filterdiameter 96mm
diafragmalamellen 9
beeldstabilisator VR, Sportmodus
lengte 237mm
gewicht 1460 gram
bajonetaansluiting Nikon F
bijzonderheden Phase Fresnel lens
importeur www.nikon.nl
verkoopprijs € 3.999,-
kwaliteit
scheidend vermogen (10) 9
contrast (10) 9
chromatische aberratie (5) 5
vertekening (5) 5
vignettering (5) 4
autofocus (5) 5
overstraling (5) 5
uitvoering (10) 9
totaal (55) 51
eindwaardering Focus Predikaat Super
minpunten Beperkingen door lichtsterkte
pluspunten Compacte en lichte bouw,
Optisch hoogwaardig
Deze test is gepubliceerd in Focus 1 2019
