Zoals al een tijdje in de lucht hing heeft de directie van KoelnMesse in Keulen besloten de Photokina geen doorgang meer te laten vinden. Daarmee is een einde gekomen aan een instituut dat 70 jaar geleden is begonnen en uitgroeide tot het belangrijkste evenement ter wereld voor de gehele beeldindustrie. Een plek waar talloze gedenkwaardige innovaties ten doop zijn gehouden.
Maar het wegvallen van de Photokina is volstrekt in lijn met de moeizame situatie waarin de foto- en videobranche zich nu al enige tijd bevinden.
“Samen kijken we terug op een succesvolle, kleurrijke en innovatieve periode, 70 jaar Photokina in Keulen. Sedert 1950 is zij voor generaties het eerste adres voor foto, video en imaging. Vanwege de actuele ontwikkelingen in de imaging-markt moeten we de organisatie van de Photokina op de locatie Keulen vooralsnog opschorten. Deze stap valt ons zeer zwaar. Wat overblijft zijn de prachtige herinneringen en de beelden van vele generaties. Dank voor die 70 gemeenschappelijke jaren.”
Zo luidt de korte versie van het persbericht dat de beursorganisatie recentelijk heeft uitgegeven. Omdat vele lezers van Focus de Photokina ongetwijfeld – en wellicht meermaals – hebben bezocht besteden we hier enige aandacht aan het verdwijnen van een fenomeen.
Harde maatregel voor Photokina
Gerald Böse, directievoorzitter van de KoelnMesse, heeft het besluit als volgt verwoord. “Vanwege de voortschrijdende massieve teruglopende ontwikkeling van de markten voor imaging producten heeft de KoelnMesse besloten om de organisatie van de Photokina in Keulen voorlopig op te schorten. De actuele situatie van de branche biedt helaas geen solide basis voor een internationale beurs voor foto, video en imaging. Na een gezamenlijke geschiedenis van 70 jaar is deze harde beslissing ons zeer zwaar gevallen. De ontwikkeling van de branche, die steeds zeer nauw met ons verbonden is geweest in een betrouwbaar partnership, doet ons veel verdriet. Maar we moesten de heldere en eerlijke beslissing nemen dat voor ons voortzetting van deze manifestatie helaas geen alternatief kent.”
De eerste beurs met 300-tal Duitse exposanten trok in 1950 al meteen zo’n 75.000 bezoekers. Aanvankelijk was de Photokina bedoeld als een jaarlijks terugkerend evenement, maar al na 1952 is men op een tweejaarlijkse frequentie overgestapt. En tot en met 1972 was de ‘Kina’ ook een publieksbeurs die dat jaar ruim 250.000 bezoekers trok. In goed 20 jaar was de Photokina uitgegroeid tot de belangrijkste verzamelplaats ter wereld van alles en iedereen die iets van doen had met (toen alleen) foto en film. De ogen van de wereld waren op Keulen gericht en alle productintroducties en innovaties vonden dáár plaats. Tot in de jaren ’90 konden alle aanbieders op het gebied van fotografie, video, beeldbewerking en –verwerking, fotofinishing en professionele beeldcommunicatie hun nieuws aan een internationaal publiek voorschotelen. Vooral in deze eeuw is die vooraanstaande positie echter steeds verder afgebrokkeld. Zowel technologische ontwikkelingen als de veranderende markt zijn daarbij belangrijke aanjagers geweest. Waardoor de ingrijpende beslissing van de KoelnMesse uiteindelijk helaas onontkoombaar is gebleken. Hoewel de organisatie in het persbericht nog van ‘voorlopig’ rept zal uitstel ongetwijfeld een afstel blijken.
Ook cultureel belang
Niet vergeten mag worden dat de Photokina ook in cultureel opzicht van groot belang is geweest. Op tal van locaties op het beurscomplex konden bezoekers uiteenlopende exposities bewonderen. Traditioneel was onder meer het tonen van de winnende inzendingen van ‘Blende’, een groots opgezette fotowedstrijd voor de Duitse jeugd. Daarnaast werden er ook seminars en lezingen over velerlei aspecten van de fotografie georganiseerd. Rondom de beursperiode stond ook de stad Keulen in het teken van de fotografie en kon de burger allerlei foto-exposities bezichtigen.
Letterlijk aan de hand van mijn vader heb ik aan het einde van de jaren ’50 mijn eerste stappen in de Rheinuferhallen gezet om mij te vergapen aan al dit fotografische wondertjes. Daar werden de eerste zaadjes gepland die mijn latere beroepskeuze in zouden luiden. In verschillende hoedanigheden heb ik de Photokina vanaf 1970 tot en met 2010 bezocht. En daar kennis gemaakt met talloze leuke mensen waar de fotowereld zo vol van is. Natuurlijk daaronder ook vele journalisten uit alle windstreken. Met hen kon je na gedane arbeid in de avonduren heel gezellig dronken worden. Gedurende de beursperiode vierde voormalig Focus hoofdredacteur Dirk van der Spek regelmatig zijn verjaardag in Keulen. In een tijdelijke stamkroeg werden dan vele banden verstevigd.
Nu is alleen de herinnering nog daar. Ik heb een traantje weggepinkt.
Philip P. Kruijer
Waarom werkt Panasonic samen met Leica en Sigma? Lees het hier.
