Tijs Posen: fotoreeks Zorg

De Belgische fotograaf Tijs Posen maakte een bijzondere fotoserie over zorgvragers en hun zorgverleners. Hij maakte de beelden voor de coronacrisis, toen iedereen nog bij elkaar kon kruipen voor de foto, maar vooral ook voor de beste zorg. Een knuffel, een aanraking, nabijheid, warmte.

0

Hoe ben je op het idee gekomen om deze serie te maken?
“Het is allemaal begonnen met Maria en Jens. Een zeer verzorgde, kleurrijke moeder en haar 27-jarige zoon met een verstandelijke beperking. Ik zag hen regelmatig door de straten van Tongeren wandelen. Dat is wat Jens het liefst doet, rustig kuieren en ergens een terrasje doen. Ik heb Maria op een bepaald moment aangesproken met de vraag of ik eens een foto van haar en Jens zou mogen maken. Maar het duo werd een nog kleurrijker trio toen bleek dat de verzorgster van Jens, Deborah, zich graag opvallend fleurig kleedt en diverse tattoos op haar hele lichaam heeft. Doordat Deborah erbij kwam en ik zag wat voor een mooi persoon zij was, kreeg ik het idee om zorgverleners en hun zorgvragers te portretteren.”

Tijs Posen
Maria, Jens en Deborah © Tijs Posen

“Ik heb een groot hart voor mensen die voor elkaar zorgen. Voor vrijwilligers, mantelzorgers of mensen die een vak kiezen waarin ze anderen het leven aangenamer willen maken. In het verleden heb ik andere sociaal culturele projecten gemaakt, zoals enkele documentairefilms waaronder, De Tongenaar in de greep van de Adelaar, over de Duitse bezetting tijdens WO II en een fotoboek Rutten over het boerenleven. Projecten waar je een hele generatie ouderen of een heel dorp betrekt bij het verhaal over hun tradities, geschiedenis. In deze tijden waarin de ene crisis na de andere onze wereld zwaar op de proef stelt en waar de drang naar geld van een machtige minderheid een ommekeer uitzichtloos lijkt te maken, is er volgens mij meer dan ooit behoefte aan zorg voor elkaar.”

Waarom heb je de beelden op deze manier gemaakt?
“In mijn zoektocht naar zorgverleners stelde ik vast dat dit zeer dikwijls fleurige mensen zijn. Hun uiterlijk weerspiegelt dat wat hun hart is, kleurrijk. Om dat bonte van de personages mooi tot uiting te laten komen heb ik vrij snel de beslissing genomen om tegen een donkere achtergrond te fotograferen. Om de onvolmaakte wereld van een zorgbehoevende te benadrukken heb ik gekozen voor een reflectie van het beeld waarin de zorggever niet aanwezig is. De bovenzijde van het beeld geeft dan ook een heel ander gevoel dan de onderkant, waar je een zorgbehoevende wat verweesd ziet zitten. Zeker bij Jeanine en haar man Henry, die aan de ziekte van Parkinson lijdt, is dit goed te zien. Ik heb in de weerspiegelingen ook bewust de onzuiverheden bewaard die de reflecterende plexiplaten, die op de grond lagen, met zich meebrachten. Bij Henry zie je zo bijvoorbeeld een snede in zijn gezicht. Voor mij symboliseert dat heel mooi het verlies van zijn eigenheid.” 

Tijs Posen
Henry en Jeanine © Tijs Posen

Hoe heb je de mensen gevonden?
“Omdat ik in het verleden een fotoreeks maakte voor Samenlevingsopbouw RIMO Limburg, kende ik al heel wat mensen die zorgverlener zijn. Ook in mijn vriendenkring vond ik personen die als zorggever werken. Iedereen die ik de vraag stelde om mee te werken zei onmiddellijk ja. Ook die bereidwilligheid typeert de hulpvaardigheid van mensen die in de witte economie werken.”

Krijg je veel reacties?
“De foto’s zouden in de hogeschool voor verpleegkunde, de PXL Healthcare in Hasselt, worden geëxposeerd, maar de tentoonstelling begon net in hetzelfde weekend dat de regering de corona-lockdown afkondigde. Daardoor is alles uitgesteld tot september. Door de aandacht van de pers en door publicatie op sociale media zijn er wel reacties gekomen. Veel mensen reageren ontroerd, vooral op de film die ik maakte van de reeks. Ik ben afgestudeerd als Master in de audiovisuele kunsten en maak ook altijd een film van mijn fotoreeksen, waar de muziek en teksten die er opstaan een belangrijke rol spelen. Mijn vader is en een fijngevoelig poëet en mijn beste vriend die mijn werk zeer goed aanvoelt en analyseert als dichter. Hij maakt rijmen die perfect vertellen wat het beeld weergeeft. Als je goed kijkt en je de tijd neemt om zijn woorden te toetsen aan het beeld, dan zie je wat er leefde bij de personen toen ik ze fotografeerde. Hij ziet dingen die ik zelfs niet zag. Een gave.”

Erik, Dimitri en Jurgen © Tijs Posen

De serie is voor de coronacrisis gemaakt, heb je eraan gedacht om ook een ‘corona-versie’ te maken?
“Het coronavirus is iets akeligs. Niemand weet wat het precies teweeg kan brengen. Wekelijks hoor je over bijkomende mogelijke effecten die het virus heeft op ons gestel. De nieuwsmedia berichten daar heel veel over. Als een soort van tegenreactie tegen al dat zware nieuws kreeg je veel creatieve filmpjes en foto’s die mensen thuis maakten. Ik vind het mooi om te zien dat er zoveel creativiteit schuilgaat in de meesten van ons. Maar de crisis duurt al lang en eist volgens mij teveel aandacht op. Andere urgentere problemen in de wereld schuiven wat naar de achtergrond. In hemelsnaam, Siberië staat in brand. Daar zou ik graag een fotoreeks of film van zien. Dat lijkt me momenteel dringender. Ik maakte wel een sfeerfilm over de eenzaamheid en desolaatheid die een lockdown met zich meebracht in het begin van de crisis, toen iedereen nog braaf binnen bleef, angstig wachtend op een hopelijk snel overwaaiend virus.” 

Naast Tijs Posen werkten aan de serie mee: Jean-Marie Detré (assistent), Ine Cams (set dressing) en Evara Collin (maquillage).

www.tijsposen.be

Anoop, Anmol en Greetje © Tijs Posen
Tijs Posen
Luc en Isabelle © Tijs Posen

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Geef je reactie!
Schrijf hier je naam